9 điều cần biết với ống kính một tiêu cự

Không thể phủ định sự tiện dụng và linh hoạt của ống kính zoom. Tuy nhiên, cấu trúc thấu kính phức tạp với hệ thống zoom buộc phải trả giá bằng chất lượng hình ảnh. Bạn thử tưởng tượng ánh sáng phải xuyên qua nhiều nhóm thấu kính và các nhóm thấu kính phải di chuyển khi hệ thống zoom hoạt động, thì độ sắc nét là yếu tố đầu tiên bị ảnh hưởng. Yếu tố thứ hai là với hệ thống thấu kính của ống zoom thay đổi độ mở của hệ thống lá khẩu phụ thuộc vào tiêu cự zoom, lượng sáng suy giảm ở khẩu độ nhỏ, gia tăng sai lệch màu.

Để hạn chế những điểm yếu trên, các nhà sản xuất nổ lực làm những ống zoom một khẩu độ cho toàn dãi tiêu cự, khi đó giá thành tăng tương ứng. Chẳng hạn ống Sigma 18-35mm f/1.8 là một ống kính đột phá công nghệ đang được hy vọng với nhiều tay máy cần zoom và một khẩu độ lớn trên toàn dãi zoom.

 

Với ống kính một tiêu cự (lens prime), giảm thiểu tối đa độ méo ảnh, tăng cường chi tiết, độ mở khẩu lớn, lượng sáng trọn vẹn hơn giúp đạt được độ phân giải tối đa của khả năng cảm quang máy ảnh số. Đặc biệt , với độ mở lớn sẽ giúp tốc độ màn trập máy ảnh nhanh hơn. Ví dụ ống zoom 18-55mm có độ mở lớn ở góc rộng là f/4 và f/5.6 ở tiêu cự khoảng 50mm, nhưng ở ống prime 50mm f/1.4 cách f/45.6 là 4 stop, tức là sẽ tăng tốc độ màn trập máy ảnh nhanh hơn 4 bước (chẳng hạn 1/15s – 1/30s – 1/60s – 1/125s – 1/250s).

Chẳng hạn, trong điều kiện ánh sáng yếu, ở cùng ISO, với ống kính zoom bạn sẽ phải chụp tốc độ màn trập 1/15s, nhưng với ống kính mở khẩu f/1.4 sẽ cho phép tốc độ màn trập là 1/250s. Nếu ống kính có độ mở f/1.8 nghĩa là nhanh hơn 3.3 stop so với ống kính có độ mở f/5.6, hay f/2.8 thì nhanh gấp đôi ống kính có độ mở f/5.6.

 

Yếu tố “nhanh hơn” sẽ giúp tránh tình trạng rung máy, độ nét ảnh ổn hơn trong điều kiện ánh sáng yếu. Và, ảnh vẫn tạo được điểm nhấn bằng sắc nét đối tượng và xoá mờ hậu cảnh lộn xộn.

 

Tiêu cự ống kính prime là tuỳ thuộc đối tượng của người chụp ảnh. Với máy ảnh film 35mm hay với máy số fullframe (kích thước cảm quang gần tương đương so với hệ máy film 35mm), thì ống prime 50mm được xem là ống tiêu chuẩn cho nhiều đối tượng cần chụp. Ống 50mm được xem là gần như tương đương với góc nhìn của mắt người, không có sự phóng đại đối tượng như ống tele hay thu nhỏ các thành phần đối tượng trong toàn khung như ống góc rộng.

Mua ống kính một tiêu cự cũ có thấu kính chất lượng, giá thành rẻ, và tuỳ theo nhu cầu của các bạn mới làm quen máy ảnh, tác giả chỉ dám xin chia sẻ sơ lược như trên và các điều cần biết sau khi tìm mua ống kính prime:

 

1.Nhiều ống kính một tiêu cự cũ không tự động lấy nét khi gắn vào máy số, hoặc có một số máy số không tương thích với hệ thống autofocus của một số ống kính đời cũ. Phải thử thực tế trước khi quyết định chọn.

2.Theo kinh nghiệm của nhiều người, các ống kính prime đời mới có hệ thống AF rất nhanh, tuy nhiên trong thực tế các ống Nikon G như 50mm f/1.4G hay f/1.8G thì chậm thấy rõ. Dĩ nhiên là vẫn nhanh hơn các ống zoom.

3.Khẩu càng lớn dĩ nhiên càng tốt! f/1.4 hoặc f/1.8 cho phép tốc độ màn trập cao và kiểm soát độ sâu trường ảnh tốt hơn f/2.8.

4.Trong điều kiện ánh sáng nắng mà bạn vẫn muốn chụp ở khẩu độ lớn, nên đầu tư filter ND, như vậy bạn vẫn kiểm soát độ sâu trường ảnh theo ý muốn, kiểu như xoá phong nền chẳng hạn.

5.Không có nút gạt AF-MF, nên bạn vẫn có thể xoay vòng lấy nét bằng tay theo ý mọi lúc.

6.Khi sử dụng ống prime, việc tiếp cận đối tượng xa gần phải linh hoạt. Mọi người vẫn gọi là zoom bằng chân.

7.Ở khẩu độ lớn như f/1.4, Dof mỏng là điều bạn cần lưu ý để chủ đề đạt được độ nét như ý.

8.Ống kính 50mm khi gắn vào thân máy có cảm quang APS-C (crop x1.5) thì tiêu cự tương ứng lúc đó vào khoảng 75mm phù hợp với thể loại chân dung. Khẩu độ f/1.4 hay f/1.8 cho phép xoá mờ hậu cảnh hiệu quả hơn ống zoom 18-55mm mà giá tiền đầu tư gần như tương đương.

9.Xác định nhu cầu, tìm hiểu kỹ ống prime sẽ mua và chụp.