Giới thiệu Tổng quan về FILTERS và BENRO FILTERS cho ảnh phong cảnh
Tại sao lại chọn filter ?
Filters – Những tấm kính lọc: là một trong những thiết bị phụ kiện ảnh quan trọng hỗ trợ đắc lực cho nhiếp ảnh và đặc biệt là không thể thiếu với nhiếp ảnh phong cảnh.
Sự quan trọng của chúng đối với nhiếp ảnh lý giải vì sao chúng ta lại sử dụng filter. Điều này thể hiện ở những hiệu ứng đắt giá mà chúng mang lại. Vậy thì chúng gồm những loại gì và hiệu ứng chúng mang lại như thế nào?
ND (Neutral Density) Filters – Kính lọc giảm sáng toàn phần
Các filter ND đều có công dụng là giảm lượng ánh sáng đi vào sensor. Về lý thuyết thì Neutral Density là kính giảm sáng toàn phần trung tính về màu, hiểu nôm na là không bị hiện tượng sai màu, dịch màu (colorcast, colorshift) Có nhiều loại filter ND được chia theo các mức độ giảm sáng khác nhau. Theo đó công dụng đem lại là người dùng có thể thiết lập tốc độ màn trập chậm hơn, lâu hơn theo ý định.
ND8, ND16 – giảm lần lượt 3 và 4 stops – bạn có thể sẽ cần đến chúng để giảm sáng cho các ống kính khẩu lớn khi muốn chụp trong điều kiện nắng gắt, không thể mở khẩu lớn do giới hạn tốc độ màn trập ở 1/8000s hoặc 1/4000s ở đa số các thân máy hiện nay.
Bạn sử dụng ống kính Canon 85mm f/1.2L II chụp chân dung cho mẫu vào một buổi chiều nắng vàng trên cánh đồng lau, bạn muốn mở khẩu độ f/1.2 để nổi bật chủ thể nhưng ảnh chụp ra bị cháy sáng dù bạn đã thiết lập ISO100 và tốc độ màn trập nhấp nháy ở mức 1/8000s.
ND8 hoặc ND16 sẽ giải quyết vấn đề đó! Khi lắp vào ống kính, bạn vẫn có thể nhìn thấy mọi thứ thông qua viewfinder, máy ảnh vẫn có thể autofocus bình thường, bạn tự tin chụp f/1.2 giữa trời nắng mà không sợ ảnh bị cháy sáng.
Lưu ý: Không nên dùng loại ND32 hoặc cao hơn cho mục đích sử dụng này vì mức độ giảm sáng lớn có thể sẽ khiến ánh sáng đi vào quá ít và làm giảm khả năng lấy nét tự động.
ND8, ND16, ND32 – giảm lần lượt 3, 4, 5 stops – bạn sẽ có nhu cầu sử dụng những loại ND này để làm chậm tốc độ màn trập tới mức từ 1 giây cho tới 8 giây, khoảng tốc độ lý tưởng để phơi sóng, suối, thác nước hoặc vệt chuyển động trong điều kiện ánh sáng ban ngày. Nếu không sử dụng filter, dù có khép khẩu độ hết cỡ và giảm ISO thấp nhất, tốc độ màn trập sẽ không đủ chậm để ghi lại sử chuyển động mượt mà của dòng nước trong điều kiện ánh sáng ban ngày.
Ưu điểm của các loại fitler có mức giảm sáng này đó là bạn vẫn có thể nhìn được qua viewfinder, thậm chí máy ảnh vẫn có thể lấy nét tự động với ND8 hoặc ND16 thông qua lấy nét live view.
ND128, ND256, ND1000 – giảm lần lượt 7, 8 và 10 stops – Bạn sẽ dùng tới chúng với mục đích làm chậm tốc độ chụp tới mức 30 giây, 60 giây, hoặc lâu hơn, dùng để phơi mịn mặt nước sông, hồ, mịn sóng biển, phơi vệt mây trôi trong điều kiện ánh sáng ban ngày.
Các filters giảm sáng mạnh có một bất tiện đó là viewfinder sẽ tối đi tới mức khi nhìn qua mọi thứ rất tối. Máy ảnh cũng không thể lấy nét được buộc lòng bạn phải có sự lựa chọn là lấy nét tay với chế độ live view hoặc lấy nét trước rồi lắp filter sau.
Still by Thien Thach Photography, trên Flickr
Long exposure architectural shot at La Defense, Paris by Thien Thach Photography, trên Flickr
Phơi mây trôi với ND1000
Phơi mịn biển giữa ban ngày
ND64 – giảm 6 stops – Nếu ngân sách của bạn chỉ cho phép mua một chiếc ND, sự lựa chọn có thể sẽ là ND64. Nó có thể dùng như các filter ND đa dụng, có thể phơi hợp với các filter khác như CPL hoặc GND kết hợp khép khẩu ống kính thật sâu, hạ ISO thấp nhất để gia tăng tối đa tốc độ màn trập mà nhiều khi có thể tới mức 60s trong điều kiện ánh sáng ban ngày. Ngoài ra cũng có thể dùng đơn lẻ, không cần khép khẩu ống kính quá sâu để đạt được tốc độ màn trập chỉ khoảng 1s, 2s tới 8s khi cần phơi chuyển động của sóng, phơi suối, thác..
ND64 vẫn cho phép lấy nét live view bằng manual focus mà không cần phải dùng biện pháp lấy nét trước rồi mới lắp filter.
Hongkong cityscapes | long time exposure byThien Thach Photography, trên Flickr
Sử dụng ND128 kết hợp cùng một GND 0.9
GND – Gradual Neutral Density – Kính lọc giảm sáng không toàn phần (giảm sáng từ từ)
Gồm các loại: GND soft, GND hard và GND reverse
GND soft có vai trò giảm sáng phần trên (hoặc phần dưới) của khung ảnh. Nhưng tạo hiệu ứng chuyển sáng dần dần, mượt và tự nhiên. Sử dụng khi chụp phong cảnh, GND đóng vai trò giảm độ chói của bầu trời nhờ đó tăng bão hòa màu của nền trời đồng thời phần tiền cảnh mặt đất sẽ được làm sáng rõ hơn.
GND Hard làm giảm sáng phần trên (hoặc dưới) của ảnh với mức độ gắt hơn thường được sử dụng để giảm sáng những vùng sáng có mặt phân cách rõ ràng. Ví dụ chụp phong cảnh với đường chân trời rõ nét, phổ biển nhất là chụp biển, chụp thành phố từ nóc những tòa nhà cao nhất..
GND Reverse gần giống như một GND hard nhưng phần giảm sáng được làm soft (giảm cường độ giảm sáng) dần lên trên. Hầu hết sử dụng để chụp bình minh, hoàng hôn, thời khắc có mặt trời hoặc vùng trời ở chân trời có độ chói lớn. GND reverse sẽ giúp cân bằng, hài hòa lại sắc độ, hạn chế được tình trạng cháy ảnh đồng thời không làm vùng trời phía trên của ảnh bị tối quá mức trong trường hợp không sử dụng Reverse mà dùng GND Soft hoặc Hard.
Sử dụng GND reverse 0.9 bởi tác giả Đào Anh Thế
CPL – Circular Polarized Filter (Kính phân cực tròn)
Kính phân cực tròn CPL gồm 2 miếng kính có 2 công năng khác nhau được ép chặt vào nhau ( chứ không phải là 2 miếng kính xoay quanh nhau như nhiều người lầm tưởng). CPL có bản chất can thiệp vào các tia sáng bị phân cực theo cách chặn hẳn, chặn bớt các tia sáng bị phân cực theo phương này đồng thời cho phép xuyên qua tự do các tia sáng bị phân cực theo phương khác.
Cụ thể về cấu tạo và phân tích về hoạt động của filter CPL mời các bạn tham khảo bài viết của TThach ở link bài viết này.
CÔNG NĂNG
CPL có hai công năng sau:
1. Làm khử bóng phản xạ, tăng bão hòa màu cho ảnh.
2. Ngược lại: làm tăng sự phản xạ của bề mặt.
Cùng làm rõ ở ví dụ dưới đây:
Ảnh (1): CPL ở góc xoay tăng sự phản xạ, cùng chú ý vào độ sáng của bóng phản xạ ở vùng được đóng khung và trên mặt kính của điện thoại.
Ảnh (2): Không sử dụng CPL.
Ảnh (3): CPL ở góc xoay triệt tiêu các tia phản xạ, góc này vuông góc 90 độ với góc tăng phản xạ. Chúng ta cũng quan sát thấy bão hòa màu của ảnh (3) tốt hơn.
ỨNG DỤNG
1. Sử dụng để chụp phong cảnh, xuôi sáng để tạo bầu trời xanh thẫm, giúp mây nổi khối hơn (chỉ có tác dụng trong ngày trời trong, ngày trời nhiều mây không có tác dụng)
2. Sử dụng để chụp xuyên kính, xuyên mặt nước (khử bóng phản xạ sẽ làm kính, mặt nước trở nên trong hơn)
3. Sử dụng để chụp phản xạ, reflection. (tăng bóng phản xạ sẽ làm bề mặt phản xạ trở nên bóng nhoáng hơn)
Một ví dụ khác về 3 trạng thái: 1. Sử dụng CPL để khử phản xạ. 2. Không dùng CPL và 3. Sử dụng CPL để tăng sự phản xạ.
Mây nổi khối với CPL
Trajan’s Market in Rome, Italy by Thien Thach Photography, trên Flickr
Paris La Defense by Thien Thach Photography, trên Flickr
Wavel Castle in Krakow, Poland by Thien Thach Photography, trên Flickr
Dùng CPL để làm tăng sự phản xạ của mặt nước
Hanoi cityscapes | Reflection of Times city byThien Thach Photography, trên Flickr
Bến Cầu Tình – Gia Lâm- Hà Nội by Thien Thach Photography, trên Flickr
Hanoi Museum by Thien Thach Photography, trên Flickr
Holder Benro được sản xuất với vật liệu cao cấp:
Chất liệu sử dụng là nhôm công nghệ cao (nhôm máy bay) tiện CNC sắc xảo và sơn mạ tĩnh điện cho độ chính xác cơ khí cao, bền và thẩm mỹ.
Phần nẹp filter được làm từ vật liệu nhựa dẻo có tính đàn hồi, tránh được hiện tượng giòn, nứt, vỡ trong quá trình sử dụng.
Holder Benro có khóa xoay 2 chiều:
Khóa này khi mở hẳn có công dụng giúp tháo lắp lõi kim loại gắn vào ống kính – và – holder.
Khi mở hờ có công dụng cho phép holder xoay 360 độ tự do và dễ dàng trên lõi và ống kính đứng yên.
Nhưng khi đã chọn được vị trí xoay filter cần thiết thì khóa này sẽ có công dụng khóa holder ở 1 góc xoay cố định so với ống kính, tránh được hiện tượng sai lệch góc xoay filter trong quá trình chụp, quá trình thao tác.
Holder Benro cho phép sử dụng filter phân cực CPL và xoay CPL dễ dàng.
Đây là tính năng mà không phải hãng sản xuất nào cũng đáp ứng được. CPL là một trong những filter rất quan trọng trong nhiếp ảnh phong cảnh và việc chế tạo holder cho phép gắn và xoay CPL dễ dàng cùng với các filter vuông khác chính là một trong những ưu điểm nổi bật của hệ thống Benro.
Holder Benro chống lọt sáng, hở sáng rất tốt.
Nhờ vào thiết kế holder đầy đặn về 4 góc, gần như không có đủ khe hở, kẽ hở để gây ra hiện tượng hở sáng, lọt sáng khi phơi sáng.
Holder Benro hạn chế tình trạng trầy xước filter do cọ xát với thành holder khi tháo lắp (đối với hệ 100mm)
Nhờ một lớp mút xốp viền quanh holder mà khi tháo lắp, filter không bị cọ xát vào holder gây trước mặt trong của filter.
Filter Benro thế hệ Master mới sử dụng vật liệu rất tốt:
Dòng Master thế hệ mới của Benro sử dụng kính B270 từ hãng Schott T AG glass, Germany – Vật liệu kính tốt nhất, tối ưu nhất cho một chiếc filter, tốt hơn kính thường và kính thường thì tốt hơn là resin (nhựa thông), nhựa thông thì tốt hơn là nhựa thường (rẻ tiền).
Schott B270 là loại kính có độ tinh khiết cao, khả năng truyền dẫn ánh sáng tốt hơn, độ chính xác bề mặt phẳng rất cao, giảm thiểu các gợn sóng bề mặt hơn so với các loại kính thường. Chịu nhiệt tốt đến 300 độ C và chỉ bị nóng chảy ở 536 độ C.
Chất lượng thấu kính tốt nhất mang lại một trong những hiệu quả rõ ràng là ảnh qua filter vẫn duy trì độ sắc nét của chi tiết.
Filter Benro thế hệ Master mới hạn chế tối đa hiện tượng ghost và flare nhờ lớp tráng phủ multicoated.
Tráng phủ ULCA và multicoated khiến cho mức bề mặt kính giảm bớt mức độ phản xạ ánh sáng xuống dưới 1,5% tức là giảm đi 3 lần mức độ phản xạ bề mặt. (Sự phản xạ ánh sáng ở bề mặt trong của filter vốn là thủ phạm gây ra ghost cho ảnh, làm hiện tượng tối góc nặng hơn)
Filter Benro rất ít sai màu.
Tráng phủ IRND của Benro có chất lượng rất cao và đảm bảo sự trung tính của màu sắc hay nói cách khác là không hoặc nếu kĩ tính có thể khẳng định là rất ít ám màu vào ảnh.
Do không có đủ điều kiện để test toàn bộ các loại filter ND nên TThach chọn 1 loại đại diện là ND256 hệ Master mới. Sau đây là so sánh giữa ảnh sử dụng ND256 (8stops) 100×100 Master và không sử dụng filter.
Chế độ cân bằng trắng để Custom White Balance. Ở mục cân bằng trắng khi mở bằng Adobe Camera RAW, thông số cân bằng trắng để cùng giá trị K2900 và tilt 23.
11
Không sử dụng filter
ƒ/4.0 20.0mm 1/13s ISO400
Sử dụng Benro Master ND256
ƒ/4.0 20.0mm 25s ISO400
Biểu đồ giải thích vì sao Benro Filters không bị ám đỏ như một số hãng sử dụng resin, Resin filter chặn được các bước sóng thường nhưng các bước sóng dài ở vùng đỏ và hồng ngoại thì khả năng chặn kém hơn, dẫn đến màu ảnh dễ bị dịch đỏ.
Filter Benro thế hệ Master mới không ngại bụi, bắn nước và không ngại xước dăm.
Nhờ tráng phủ WMC multi-resistant tương tự lớp tráng phủ trên dòng B+W XS pro cho phép chống nước, chống dầu và chống xước dăm do lau chùi. Tương tự lớp tráng phủ flourine trên bề mặt kính trước và sau của một số ống kính cao cấp hiện nay.
Dùng filter thì bụi là không thể tránh khỏi, và mỗi khi dùng khăn lau thì với những bề mặt không có tráng phủ, việc lau chùi theo thời gian sẽ làm xuất hiện các vết xước dăm khó chịu.
Hay như lo ngại nếu không may filter bị bắn nước, hoặc dính nước do mưa sẽ để lại các vết nước trên bề mặt? Lớp tráng phủ WMC hoàn toàn xua tan những bất cập kể trên.
Cái này TThach biểu diễn ở nhà chứ không phải ảnh trên mạng nhé.
CPL Benro chất lượng rất tốt
Hiệu quả sử dụng của kính CPL Benro là rất tốt. Chúng ta có thể thấy ở ví dụ dưới đây
Ảnh (1) là CPL ở góc xoay khử tia sáng phân cực của màn hình điện thoại và ảnh (2) là cho phép các tia sáng phân cực của màn hình điện thoại đi qua.
Thoạt nhìn cứ tưởng rằng ảnh (1) chụp khi tắt màn hình nhưng kì thực là cả 2 ảnh thì màn hình đều bật sáng. CPL Benro đã khử gần như hoàn toàn ánh sáng phân cực từ màn hình điện thoại, minh chứng ở ảnh dưới.
Bên cạnh khả năng khử phân cực hiệu quả, Benro CPL cũng vẫn có đầy đủ các ưu điểm của filter Benro như vật liệu cao cấp, đa tráng phủ và tráng phủ chống dầu chống nước.
Giá thành của Benro ở Việt Nam rất hợp lý.
Nhờ vào kênh phân phối chính hãng mà giá thành sản phẩm Benro ở Việt Nam dễ chịu hơn các thị trường Mỹ và châu Âu.
Holder FH150T1 của Benro ở Amazon.com được bán với giá 267$, trong khi giá chính hãng tại VN chỉ ở mức 3.460.000đ tương đương khoảng 150$ và đương nhiên đều là hàng chính hãng. Link https://www.amazon.com/Filter-Holder…/dp/B014INUJOQ
Hay một chiếc GND 100×150 Master được bán với mức giá 194$ ở một số đại lý bán lẻ ở nước ngoài thì ở Việt Nam được phân phối với giá 2.560.000đ.
http://www.richardyoung.net/benro-filters/
https://www.progear.co.nz/cameras/fi…3-stops)/21671
Đây là lợi thế rất lớn so với các hãng khác phải chịu mức giá bán khá cao khi phải nhập khẩu lại từ một thị trường Âu Mỹ với mức giá cao đồng thời phải chịu thêm phí ship. Thay vào đó, các sản phẩm của Benro ở Việt Nam được nhập khẩu trực tiếp từ nhà sản xuất.
Một hệ thống kính lọc gồm: Giá đỡ để gắn kính lọc (holder) và kính lọc (filters)
CÁC KÍCH CỠ:
Hiện tại có 4 hệ kích cỡ:
Hệ 75mm với holder gắn được các filters có kích cỡ 75mm x 75mm hoặc 75mm x 100mm… hỗ trợ các dòng lens f72 – 62 – 58 – 55, mirrorless,compact, ống kính nhỏ.
Hệ 100mm với holder gắn được các filters có kích cỡ 100mm x 100mm hoặc 100mm x 150mm…phổ biến, thông dụng nhất. hỗ trợ hầu hết các ống kính cho DSLR fi 95 – 82 – 77 – 72 và nhỏ hơn.
Hệ 150mm đáp ứng những ống kính với kính trước lồi, kích thước lớn như Nikon 14-24, Tokina 16-28, Canon 14L II, 17TSE, Tamron 15-30..
Hệ 170mm tạm thời đáp ứng riêng cho Canon 11-24L với lõi C1.
Dù cùng sử dụng hệ filter kích thước như nhau nhưng tùy vào loại ống kính sẽ cần mua đúng loại holder phù hợp.
FH100 – Ø82mm: gắn C-PL 82mm: phục vụ các ống kính Ø 82mm. Có thể phục vụ các ống kính Ø77mm hoặc thấp hơn thông qua vòng chuyển tiếp giảm từ 82mm xuống 77mm … 49mm.
FH100N – Ø77mm: gắn C-PL 82mm: phục vụ các ống kính Ø77mm. Có thể sử dụng cho các ống kính Ø72mm hoặc thấp hơn thông qua vòng chuyển tiếp giảm từ 77mm xuống 72mm … 49mm.
FH100H – Ø95mm: gắn C-PL 95mm: phục vụ các ống kính Ø95mm. Có thể sử dụng cho các ống kính Ø82mm hoặc thấp hơn thông qua vòng chuyển tiếp giảm từ 95mm xuống 82mm hay 77mm và tiếp đến 82mm xuống 77mm …. 49mm.
Lưu ý: Nếu Ống kính của bạn có tiêu cự siêu rộng 16mm, 17mm trên fullframe hoặc 10mm, 11mm cho cảm biến APS-C thì phải sử dụng bộ khay có lõi được thiết kế đúng filter thread của ống kính để tránh hiện tượng miếng nhựa gắn filter chắn vào 4 góc ảnh. Trong trường hợp này giả sử bạn không muốn bị đen 4 góc, bạn chỉ việc tháo bớt 1 slot gắn filter từ 3 còn 2 slots thì sẽ đảm bảo gắn thoải mái các loại FH100 mà không sợ bị đen góc.
FH100V (không gắn CPL): phục vụ các ống kính Voigtlander.
FH150N1 vỡi lõi N1 phục vụ Nikon 14-24N
FH150T1 với lõi T1 phục vụ Tamron 15-30VC
FH150T2 với lõi T2 phục vụ Tokina 16-28
FH150C1 với lõi C1 phục vụ Canon 14L II
FH150C2 với lõi C2 phục vụ Canon 17TS-E
FH150S1 với lõi S1 phục vụ Sigma 12-24mm f/4.5-5.6 II
FH170C1 với lõi C1 phục vụ Canon 11-24L
Ngoài ra Benro có lõi 95mm để gắn vào các holder FH150 và FH170 để sử dụng chung các holder này trên các ống kính có filter thread.
5DmarkIV Canon11-24L and Benro FH170 byThien Thach Photography, trên Flickr
Tóm tắt lại hệ thống holder ở bảng sau:
CÁC LOẠI KÍNH LỌC (FILTERS)
Benro cung cấp đủ loại filter gồm 3 loại chính là CPL – ND – GND
CPL filter: Kính phân cực tròn. Tất cả các size đều có dạng tròn, riêng 170mm có dạng vuông.
ND filter: Neutral Density filter – filter giảm sáng. Benro cũng cung cấp đầy đủ các mức giảm sáng:
GND filter – Gradual Neutral Density filter: filter giảm sáng dần dần. Được chia làm 3 loại: GND Soft – GND Hard – GND Reverse
Các mức giảm sáng gồm GND 0.9: giảm 3 stops cho vùng tối nhất và GND 1.2: giảm 4 stops cho vùng tối nhất.
Full set 100mm bao gồm cả hộp đựng và túi đựng:
Fullset FH100 by Willy Nguyen, trên Flickr
Full Set 150mm
Full set 170mm
5DmarkIV Canon11-24L and Benro FH170 byThien Thach Photography, trên Flickr
Xin cảm ơn các bác đã theo dõi bài review.