Kỹ thuật bố cục phần 2 : CHỦ THỂ + 7 TIÊU CHUẨN ĐẸP 1.1
Sau khi bạn đã biết cách:
- Di dời vị trí máy ảnh để điều khiển được khoảng cách, kích cở và tỉ lệ giữa các vật thể trong khung ảnh ở
BỐ CỤC PHẦN 1: 8 “CÂY CỌ” CỦA NHIẾP ẢNH GIA
Thì trong phần 2 này, bạn sẽ biết cách tìm và chọn chủ thể, yếu tố chính cho khung ảnh của bạn.
CHỦ THỂ LÀ GÌ?
Để dễ dàng cảm nhận một bức ảnh, bức ảnh đó phải có một chủ đề hay một thông điệp rõ ràng. Để làm được điều đó thì trong ảnh phải có một chủ thể, một yếu tố chính. Trong ảnh phong cảnh đó là một hay nhóm vật thể đủ nổi bật, để gây sự chú ý cho bức ảnh. Nếu ảnh không có một chủ thể nổi bật thì mọi thứ trong ảnh sẻ bị chìm đi, đồng đồng, đều đều không tạo được một ấn tượng mạnh cho người xem và điều đó sẽ làm bức ảnh kém thu hút và có thể trở nên nhàm chán.
CHỦ THỂ VÀ CÁI ĐẸP
Một bức ảnh đẹp là một khung ảnh chứa đựng cái đẹp, cái đẹp đó phần lớn phụ thuộc vào một yếu tố chính đó là chủ thể của bức ảnh. Chủ thể có thể là một cái gì đó có hình thù thú vị, lạ hay độc đáo. Khi kết hợp với các tiêu chuẩn làm nó nổi bật và với các yếu tố phụ trợ khác sẽ làm nên một ảnh đẹp cho bạn. Bạn hãy ghi nhớ một điều “Ảnh bạn chỉ đẹp bằng cái “đẹp” mà bạn sẽ chọn đem vào trong khung ảnh máy bạn”. Vì thế bước đầu tiên để tạo ra một bức ảnh đẹp là phải tìm cái “đẹp” đó rồi canh nó vào khung ảnh của máy bạn bắt đầu từ chủ thể.
KHÔNG CHỦ THỂ – ẢNH CHỈ LÀ CÁI PHÔNG
Những chi tiết rời trong ảnh này rất đẹp, như trời có ray xẹt tia thật hiếm hoi cùng với biển xanh và bờ đá khá đẹp. Nhưng khi nhìn chung thì ảnh rất bình thường vì nó trống trải không có gì nổi bật vì thế không nói lên được một chủ đề hay một thông điệp nào.
CHỦ THỂ ĐƠN
Chủ thể có thể là một vật thể nổi bật đơn giản.
CHỦ THỂ NHÓM
Chủ thể có thể là một nhóm vật thể nổi bật cùng loại hay có hình dạng tương đối giống nhau hay giống nhau hoàn toàn.
5 LOẠI CHỦ THỂ – BẠN CÓ THỂ TÌM GÌ KHI ĐI CHỤP
Khi đi khảo sát để chọn chụp cái gì, thì đây là những chủ thể dể tìm thấy trong thiên nhiên. Kết hợp với những tiểu chuẩn ở phần sau sẽ giúp bạn chọn được chủ thể đẹp cho ảnh của bạn.
- Các loại đá (đá núi, đá biển, san hô, khe nứt của đá …)
- Cát (đồi cát, vân cát …)
- Các loại cây (có lá, không lá, sống, chết, rong rêu, cỏ …)
- Nước, mặt nước có hình dáng (lỗ nước, rãnh nước, sóng, nước trào …)
- Mây có hình dáng
7 TIÊU CHUẨN – GIÚP LÀM NÊN CHỦ THỂ ĐẸP
- TÁCH RỜI
Khi đi khảo sát để tìm chủ thể tốt, tiêu chuẩn đầu tiên mình tìm là sự tách rời chủ thể. Khi tách rời bạn sẽ rất dễ dàng di chuyển chung quanh chủ thể đó và dễ canh ráng mây của bình minh hay hoàng hôn vào làm hậu cảnh. Đồng thời việc canh tiền cảnh và đường dẫn cũng sẽ được uyển chuyển hơn. Chủ thể tách rời giúp cho ảnh có một bố cục đơn giản, không bị các yếu tố khác làm vướng rối, và vì thế rất dễ tạo thành một bố cục đẹp.
CHỦ THỂ HÀNG CÂY TÁCH RỜI – THOÁNG ĐẸP
CHỦ THỂ HÀNG CÂY VƯỚNG VÀO 2 CẠNH CỦA KHUNG ẢNH – RỐI XẤU
- TƯƠNG PHẢN SÁNG TỐI
Tương tự với sự tách rời, chủ thể cần có sắc độ sáng tối tương phản với các chi tiết khác trong ảnh, thì chủ thể đó mới có thể nổi bật trên cái nền cái phông của ảnh. Để tránh nhầm lẫn trong thuật ngữ mỹ thuật, những tông màu trắng (xám trắng đến trắng) và tông màu đen (xám đen đến đen) không phải là màu mà là SẮC ĐỘ. Bạn có thể nhận ra sắc độ của các màu sắc khác bằng cách nhắm một mắt lại, làm rõ khung cảnh trước mặt, và bạn rất dễ dàng nhận ra cái nào tối và cái nào sáng khi phân tích sắc độ của cảnh với nhiều màu sắc khác nhau.
SÁNG TRÊN TỐI Chủ thể là những lỗ nước sáng nổi bật trên nền đá tối.
TỐI TRÊN SÁNG Chủ thể là đá tối nổi bật trên nền nước và trời sáng.
- TƯƠNG PHẢN MÀU TƯƠI SẬM
Tương tự với sắc độ, những màu tươi (thường có sắc độ sáng như Xanh lá, Cam, Đỏ, Hồng, Vàng …) nổi bật tốt trên nền màu sậm (thường có sắc độ tối như Xanh dương, Tím, Đỏ đậm, Nâu …)
XANH LÁ TRÊN NÂU XÁM Chủ thể là chùm cây xanh lá tươi nổi bật trên nền đá nâu xám.
ĐEN TRÊN HỒNG TÍM Chủ thể là cây khô ngược sáng nên có màu đen nổi bật trên nền trời nước hồng tím xanh nhạt
- TƯƠNG PHẢN SẦN MỊN
Sự tương phản về bề mặt hay cấu trúc sần mịn của chủ thể rất tốt nếu được kết hợp với sự tương phản về sắc độ hay màu sắc đã nêu trên. Nếu không thì hiệu ứng nổi bật sẽ không được mạnh mẽ.
ĐÁ SẦN TRÊN NƯỚC MỊN Chủ thể là đá có rêu sần nổi bật trên nước được phơi sáng lâu mịn màng như lụa.
LỖ NƯỚC MỊN TRÊN RÊU SẦN Chủ thể là những lỗ nước được phơi sáng lâu mịn màng nổi bật trên mãng rêu sần sùi.
- TƯƠNG PHẢN RÕ MỜ
Cũng như sự tương phản sần mịn, sự tương phản rõ mờ cũng cần có sự kết hợp với sự tương phản về sắc độ hay màu sắc mới tạo được sự nổi bật tốt nhất. Thường thì mình muốn chủ thể được rõ và phông ảnh mờ đi để tạo sự nổi bật cho chủ thể. Sự mờ có thể là do yếu tố thiên nhiên như sương mù hay do yếu tố quang học như trường ảnh hẹp tạo Bokeh làm hậu cảnh mờ nét đi.
CÂY RÕ TRÊN SƯƠNG MỜ Chủ thể là cành cây rõ nét nổi bật trên nền sương mù mờ ảo.
CÂY RÕ TRÊN NÚI MỜ Chủ thể là cây không lá nổi bật trên dãi núi không nét mờ, núi mờ do trường ảnh hẹp tạo thành Bokeh.
- TƯƠNG PHẢN KÍCH CỠ
Kích cỡ cũng có thể làm chủ thể nổi bật khi giữa chủ thể và các yếu tố khác có sự chênh lệch lớn về kích cỡ, chủ thể thường có kích cỡ lớn nổi bật, nhưng cũng có thể là chủ thể nhỏ nhất nên gây sự chú ý đặt biệt. Trong nhiều trường hợp, bạn có thể can thiệp trực tiếp đến sự chênh lệch về kích cỡ với ứng dụng của vị trí máy gần xa hay dùng ống kính rộng.
CÂY TO VỚI CÂY NHỎ Chủ thể là cây to do ở gần nổi bật bên cạnh những cây nhỏ hơn do ở xa.
CÂY NHỎ VỚI NÚI TO Chủ thể là cây nhỏ nổi bật bên cạnh những đỉnh núi to chung quanh.
- TƯƠNG PHẢN HÌNH DẠNG
Ngoài những tiêu chuẩn, đặc tính trên, chủ thể cũng có thể có sự tương phản về hình dạng. Nói chung trong một cảnh mà gần như mọi thứ đều có một dạng hình dạng như nhau thì cái hình dạng khác thường đó là một chủ thể tốt vì nó tương phản và nổi bật trên cái phông giống nhau của các yếu tố kia.
HÌNH DẠNG LẠ – CON KIẾN CÀNG Chủ thể có thể có một hình dạng đặc biệt giống cái hay con gì đó cũng làm nổi bật.
HÌNH NHỌN – ĐỈNH NÚI CAO NHẤT Trong một dãy núi, đỉnh núi nhọn nhất và cao nhất trên một dãy núi thon thon đều đều lúc nào cũng thu hút sự chú ý nhiều nhất.
HÌNH DẠNG CÓ THỨ TỰ Trong một cảnh lộn xộn mà có một cụm chi tiết được sắp xếp theo thứ tự một cách tự nhiên, thì đó là một chủ thể tốt vì nó nổi bật ra trên những chi tiết không theo thứ tự khác. Tuy nhiên bạn phải nhìn cụm vật thể đó với nhiều góc độ khác nhau thì mới thấy được cái thứ tự đó, vì phần lớn những thứ tự chỉ được thể hiện ở chính xác một góc nhìn.
CHECKLIST – KIỂM TRA KHI TÌM CHỌN GÓC ẢNH ĐẸP
Trước khi chọn một góc ảnh để canh vào trong khung ngắm để chụp, bạn hãy kiểm tra xem trong khung ảnh đó có chủ thể hay không, và chủ thể đó có đạt được những tiêu chuẩn đã nêu trên không. Ở mức tối thiểu là có sự tách rời chủ thể và đạt một trong những tiêu chuẩn về sự tương phản.
- Tách rời
- Tương phản sáng tối
- Tương phản màu tươi sậm
- Tương phản sần mịn
- Tương phản rõ mờ
- Tương phản kích cỡ
- Tương phản hình dạng
