NHIỆT ĐỘ MẦU VÀ CÂN BẰNG TRẮNG

   1  Nhiệt độ mầu của ánh sáng:

Rất nhiều người khi mới chụp ảnh phàn nàn với tôi rằng:  Chụp ảnh trong nhà, không dùng đèn flash ảnh luôn bị nhuộm vàng hoặc đỏ rất khó chịu. 
Bạn nên biết mỗi một loại đèn chiếu sáng cho ta chất lượng ánh sáng khác nhau do đặc tính cấu truc tạo nên chúng khác nhau. Thậm chí, cùng một loại đèn thời gian đã qua sử dụng khác nhau cũng cho mầu ánh sáng khác nhau
Thế mới sinh chuyện nhiệt độ mầu của ánh sáng: Là mức quang phổ  từ bước sóng dài đến bước sóng ngắn ( từ mầu đỏ đến mầu trắng) phát ra của một vật đen tuyệt đối khi có tác động của nhiệt độ.
Ví dụ: 
Khi ta đốt một vật đen tuyệt đối ở nhiệt độ 2500^oK ( 1^o K  = -272,15^o C =   -457,87^o F)     , nó phát ra một ánh sáng có quang phổ đỏ. Ở thời điểm nhiệt độ này, người ta ghi nhận nhiệt độ mầu của ánh sáng đó là 2500^oK 
Như chúng ta đã biết :Bản thân vật thể trong nội hàm của nó là không có mầu sắc. Nó chỉ có mầu sắc khi có ánh sáng chiếu vào. Mầu sắc vật thể thay đổi khi ánh sáng chiếu vào nó thay đổi cộng với căn cứ vào Độ bão hòa màu (Saturation – S ) :Là sự tinh khiết của mầu so với mầu trắng. Để sinh ra cân bằng trắng White Balance mà ở môi trường ánh sáng đó, vật thể phản xạ hoàn toàn ( mầu trắng) không bị sáp sắc bởi bất kỳ mầu gì, nghĩa là S= 0

2. Cân bằng trắng trên phim

. Phim Daylight: 5000^oK -6000^oK chụp trong điều kiện ánh sáng ban ngày
. Phim Blue Sky 6200^oK –  10000^oK chụp trong điều kiện ánh sáng ban ngày nắng gay gắt hoặc sương mù
. Phim Tungsten hay Incandescent Type A  3200^oK – 4000^oK chụp trong điều kiện ánh sáng đèn sợ đốt Volffram
. Phim Tungsten hay Incandescent Type B  2500^oK -3000^oK chụp trong điều kiện ánh sáng đèn sợi đốt             Halogel
                                                . Phim Fluo  4200^oK – 5000^oK chụp trong điều kiện ánh sáng đèn khí Fluorescent
                                                                       

                                                                

                                                 . Phim hồng ngoại Infrared chụp trong điều kiện  không có ánh sáng

3. Sử lý cân bằng trắng cho phim Panton Daylight  ở trường hợp sử dụng sai nhiệt độ mầu của phim trong môi trường ánh sáng hay là: Cân bằng trắng theo kiểu: Bù mầu

Theo tôi, mua dạng ring mặc dù rất tiện nhưng khá tốn kém vì cỡ đường kính ống kính khác nhau nên một loại kính lọc phải mua cho mỗi ống kính một chiếc

Trong khi đó, một bộ gá gồm  

hol: 1 chiếc để gắn kính lọc

ring : mỗi ống kính một vòng. Hol sẽ lắp được vào tất cả các ring (ring ở đây là vòng tròn bằng thép, không mang kinh lọc. Nó có nhiệm vụ duy nhất là nối ống kính với HOL)

                                                                                                   

                                                                                                     Bộ gá kính lọc đơn giản
Kích thước bộ gá

 

Và bạn nên nhớ: Bộ gá kính lọc còn dùng vào nhiều việc mà tôi sẽ trình bầy ở phần khác chứ không phải chỉ có bù mầu cho phim

Kính lọc UV – Untraviolet mầu hồng nhạt  và kính lọc polarizer mầu nâu đen chụp trong điều kiện ánh sáng sương mù

 

 

                                           Kính lọc Blue  chụp trong điều kiện ánh sáng đèn sợ đốt Volffram và Halogel

Kính lọc FLW  mầu tím chụp trong điều kiện ánh sáng mầu lục của các nhà máy sản xuất súng điện tử

                                         Kính lọc FLD mầu hồng đậm chụp trong điều kiện ánh sáng đèn khí Fluorescent                                                                                                                                                                   

                                                    Kính lọc UKC1 hoặc KC19 cản bước sóng ngắn  dùng cho phim hồng ngoại chụp trong điều kiện ánh sáng  ban ngày. Loại này cực hiếm

4. Cân bằng trắng trên máy kỹ thuật số DSRL

Hãy tìm trên vỏ máy phím WB …chứ không phải chữ WC đâu nhé! và xoay bánh xe đẻ lựa chọn

a. White balance mode

           AWB:    Tự động cân bằng trắng. chế độ này đa số máy tự động trong   

                         khoảng  4500^oK đến 6300^oK.   Thích hợp cho việc chụp thời sự         

   Custom:  Lựa chọn cài đặt cân bằng trắng Custom WB trong MENU   
                   (phần này có riêng).
 
K- Kelvin:       Dùng cho chức năng Color temp trong MENU
Tungsten:      Ánh sáng đèn sợi đốt khoảng  2500^oK đến 3500^oK
Fluorescent:  Ánh sáng đèn khí khoảng 4200^oK – 5000^oK
Daylight: :       Ánh sáng mặt trời lúc nắng khoảng  5000^oK
Cloudy :          Ánh sáng mặt trời lúc đầy mây  khoảng 7000^oK
Shada:             Ánh sáng mặt trời lúc sáng sớm hoặc chiều tà khoảng  4500^oK
Flash:              Ánh sáng đèn flash 5000^oK – 6000^oK tùy hãng đèn
Các lựa chọ này chỉ là "khoảng" chứ không chính xác hoàn toàn nên đôi khi mầu trên ảnh hơi khác đi thì bạn cũng nên lượng thứ cho.

b. Color temp 

Nếu bạn có phổ kế, một nguồn sáng định sẵn nhiệt độ mầu thì color temp trong MENU là lựa chọn nhanh nhất. Color temp định sẵn nhiệt độ mầu từ 2500^oK đến 10 000^oK bạn chọn một thông số mà phổ kế thông báo nhiệt độ mầu của môi trường ánh sáng hoặc thông số ghi trên đèn chiếu sáng. Sau đó, bạn nhấn nút WB trên vỏ máy, đưa WB về K
Mỗi sự dịch chuyển của bạn là nhiệt độ mầu của môi trường ánh sáng thay đổi do sự áp sắc giữa các vật thể nên nhiệt độ mầu lúc này cũng chỉ tương đối.
Color temp hữu dụng với người chuyên chụp ảnh sân khấu do đặc thù ánh sáng sân khấu ổn định về nhiệt độ mầu

c. Custome White balance

Để có cân bằng trắng chính xác hoàn toàn chước hết chụp một tờ giấy trắng ở môi trường ánh sáng bạn đang đứng. chú ý tờ giấy trắng đó hướng về phía nguồn sáng

Chọn Custom WB  trong MENU, máy sẽ yêu cầu bạn chọn lấy 1 ảnh

Chọn ảnh vừa mới chụp tờ giấy trắng rồi bấm SETColor temp

 

Custom WB balance hữu dụng cho các tay máy chụp nội thất, mẫu vật thương mại

d. White balance shift bracketing WB SHIFT/BKT

Cũng giống như lộ sáng sai WB SHIFT/BKT cung cấp cho bạn bảng biến thiên mầu khá rộng . Trong MENU, chọn WB SHIFT/BKT dùng nút điều hướng Navigator hoặc SHIFT điều chỉnh điểm neo về các hướng mầu định sẵn trên mép khung bạn sẽ có sự ngạc nhiên kỳ thú về tài năng pha trộn mầu sắc của mình trên ảnh đặc biệt là chụp hoàng hôn
WB SHIFT/BKT  không ảnh hưởng nhiều đến chi tết trên ảnh bạn nên dùng nó khi có ý định thiên mầu trên ảnh. Ví dụ : Chiều tím – Chiều không bao giờ tím nhưng WB SHIFT/BKT làm cho chiều phải tím
Điều đó có lợi hơn rất nhiều khi bạn chỉnh thiên mầu trên PHOTOSHOP các điểm mầu bết lại với nhau
WB SHIFT/BKT hữu dụng cho các tay máy chụp phong cảnh và những người chụp ảnh thiên hướng hội họa